W bożonarodzeniową noc 1986 roku spalił się miejscowy kościół. Artysta boleśnie to przeżył. Jego twórcza pasja rozpoczęła się od budowy drewnianej makiety spalonej świątyni. Tak rozpoczęła się artystyczna droga Stanisława Zawieruchy. W swoich pracach nie tylko nawiązywał do tematyki religijnej. Tematy do twórczości czerpał głównie z obserwacji życia na wsi obserwując ludzi. Początkowo rzeźbił pojedyncze figurki: listonosza, gospodarza itp. Później rozbudował swój warsztat  przedstawiając m.in. ludzi przy pracy: mężczyźni piłujący kłodę na koziołku, kobieta piorącą bieliznę w wannie.

W początku lat dziewięćdziesiątych twórca przystąpił do realizacji swego najbardziej ambitnego zadania, cyklu rzeźb, w których przedstawił tradycyjne prace w polu od wiosennej orki po zwózkę plonów. W charakterystyczny dla siebie sposób przedstawiał w drewnie ciągnięty przez konie i obsługiwany przez ludzi sprzęt rolniczy-od prymitywnego pługa po najbardziej skomplikowane maszyny.

Artysta słynął z zamiłowania do szczegółu w rzeźbach, skupiał uwagę przy najdrobniejszych detalach.

Zainteresowania dotyczyły również tematyki historycznej.  Prace artysty przedstawiają średniowiecznych rycerzy. Na jego wyobraźni odcisnął swoje piętno okres wojny o czym świadczy kilka rzeźb żołnierzy polskich.

  Rzeźbił głównie w drewnie lipowym, rzadziej w topoli. Wszystkie prace wykonywał z jednego kawałka drewna wraz z podstawą, jak i również najdelikatniejsze elementy rzeźb, jak lejce uprzęży, stanowią ich integralną część. Jego prace,  rzeźby ludzi czy zwierząt nie zawsze miały poprawne proporcje. Najbardziej liczył się ogólny wyraz i oryginalność kompozycji. Prace malował głównie farbami olejnymi o ograniczonej kolorystyce, sprowadzanej do oliwkowej, zieleni, czerni, bieli i ugrów. Niektóre pokrywał złotolem czy srebrolem. Tylko nieliczne pozostawiał w naturalnym kolorze drewna i pokrywał błyszczącym lakierem.

Stanisław Zawierucha zmarł 29.01.2002 r. Pochowany jest na cmentarzu w Orchowie.

W zbiorach Muzeum Ziemi Mogileńskiej znajdują się prace Stanisława Zawieruchy.

W ramach programu operacyjnego: Kultura w zasięgu 2.0
Regionalny Program Operacyjny Województwa Kujawsko – Pomorskiego na lata 2014 -2020. Oś Priorytetowa 2 „Cyfrowy Region”. Działanie 2.2 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego oraz zasobów nauki, kultury i dziedzictwa regionalnego”, część zbiorów muzeum została zdigitalizowana, m.in. prezentowane poniżej prace pt. „Kolekcja Zawieruchy” wykonane przez firmę Elaboro Online System. Proces cyfryzacji naszych zbiorów jest w toku.

Informacje  o życiu i twórczości Stanisława Zawieruchy pochodzą z publikacji „Rzeźbiarze ziemi gnieźnieńskiej”, Marta Romanow-Kujawa, Stanisław Pasiciel, Dziekanowice 2017 r.

Prace Stanisława Zawieruchy (według kolejności zdjęć):

1) „Murarz przy pracy”,

2) „Zaprzęg konny”,

3) „Żołnierz z bronią”,

4) „Żołnierz na koniu”,

5) „Ksiądz przy ołtarzu”,

6) „Kościół”,

7) „Skrzypek siedzący na krześle”.

Fot. Elaboro Online System

Opr tekstu: Małgorzata Radtke